Türkiye’den Avrupa Birliği ülkelerine gönderilen tarım ürünlerinin pestisit kalıntısı nedeniyle geri çevrilmesi tekrar gündemde. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yeni yönetmelikle güncellediği pestisit kalıntı limitleri de sorunu önlemeye yetmedi.
ERCAN KÜÇÜK
7 Ocak 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle; taze ve dondurulmuş meyve, sebze, sert kabuklu yemişler, tahıllar, çay, kahve ve hayvansal ürünler gibi ürünlerde uygulanacak maksimum kalıntı limitleri (MRL) AB ile uyumlu hale getirilmişti. Bakanlık yönetmeliğin yayımladığı tarihten itibaren üç ayda uyum sağlanacağını belirtmiş, öncesindeki yürürlüğe uygun üretilmiş gıdalar içinse “Raf ömrü boyunca piyasada bulunabilir” demişti. Diken.com.tr’den Ayşegül Kasap’ın haberine göre; düzenlemelere rağmen Avrupa’dan gıda bildirimlerinin ardı arkası kesilmiyor. Sadece 6 Mayıs-18 Haziran arasında geçen 45 günde 54 ürün “zehirli madde” ve “kanserojen kalıntı” içerdiği gerekçesiyle iade edildi.
KAMU EL ATMALI
Konuya dair görüşlerine başvurduğumuz TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez, kaçak ilaç kullanımı ve denetimlerin yetersizliğine dikkat çekti. Çiftçinin ilaç fiyatlarındaki artış sebebiyle daha ucuz diye kaçak ilaçlara yöneldiğini anlatan Suiçmez, şunları söyledi: “İkinci olarak ilacın, hangi hastalık ve zararlıya karşı, hangi zamanda kullanılacağı tam bilinmiyor. Uygulama hataları var. Bekleme süresine uyulmadan hasat gerçekleşirse yasal bile olsa zirai ilaç kalıntısı meydana gelir. Kaçak ilaçların önlenmesi, Avrupa Birliği’yle uyumlu yeni limitlere uyulması, yasaklanan ilaçların kullanımının engellenmesi, ürünlerin her aşamasının kamu tarafından denetlenmesi şart. Şayet personel yetersizse Tarım Bakanlığı, ziraat mühendisi, veteriner hekim, gıda mühendisi kadrolarının güçlendirebilir. Yanlış uygulama yapanlar gerekirse üretimden men edilmeli hatta kamuoyuna açıklanmalı.”
İZİN VERİLENİN 67 KATI
İade edilen ürünler arasında fındık, Antep fıstığı gibi Türkiye’nin dünyada önemli üreticisi olduğu ürünlerin yanı sıra Dubai çikolatası, gıda takviyesi gibi ürünler de yer aldı. Bazılarında pestisit oranının AB standartlarının 67 katına kadar çıktığı görüldü. En çok ürün iade eden ülkelerin başında Almanya geliyor. 11 farklı günde ayçiçeği tohumları, kuru incir, üzüm yaprakları, Antep fıstığı, organik kuru incir, tahin geri gönderildi. Yunanistan ise, toz meyve karışımı, helva, kuru incir, armut, tatlandırıcı, susam, organik Antep fıstığını iade etti.
