Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu ve birçok mali düzenlemeyi kapsayan teklif, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Teklif; döviz ve kıymetli maden işlemlerine Cumhurbaşkanı yetkisi, vergi istisnaları, yatırım teşvikleri ve kamuda fazla mesai düzenlemeleri gibi birçok alanda kapsamlı değişiklikler içeriyor.
Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve çeşitli mali mevzuatlarda köklü değişiklikler öngören yasa teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Teklif, kambiyo ve kıymetli maden işlemlerinden yatırım teşviklerine, ÖTV ve KDV uygulamalarından AR-GE personeline yönelik vergi istisnalarına kadar geniş bir düzenleme yelpazesi içeriyor.
KAMBİYO İŞLEMLERİNDE CUMHURBAŞKANI YETKİLİ OLACAK
Teklifte en dikkat çeken düzenlemelerden biri, döviz, kıymetli maden ve taşların ithalat ve ihracatı dahil tüm alım-satım işlemlerinin tanzimi konusunda Cumhurbaşkanı’na geniş yetkiler verilmesi oldu. Söz konusu işlemlerin izinsiz şekilde gerçekleştirilmesi halinde, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamına girmeyen durumlarda dahi, rayiç bedelin yarısından iki katına kadar idari para cezası uygulanabilecek.
Yetkisiz faaliyet yürüten kişi ve işletmelere 50 bin ila 250 bin lira arasında para cezası verilecek; tekrar eden durumlarda ise cezalar artırılacak, faaliyetler süreli veya sürekli olarak durdurulabilecek.
FAALİYET İZİNLERİNE DAİR YENİ ÜCRET TARİFESİ
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası üyeliği, kıymetli maden rafinajı ve ticari döviz alım satımı gibi faaliyetler için Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan izin alma zorunluluğu getiriliyor. Bu faaliyetlere ilişkin verilecek izinlerde uygulanacak ücret tarifeleri belirlendi; Cumhurbaşkanı bu tarifeleri yarıya indirme veya iki katına çıkarma yetkisine sahip olacak. Aile içi pay devirleri ve mahkeme kararıyla yapılan devirler ise ücret istisnası kapsamında tutulacak.
GİB PERSONELİNE FAZLA MESAİ DÜZENLEMESİ
Teklifle birlikte Gelir İdaresi Başkanlığı’nın taşra teşkilatında fiilen sahada çalışan personele ödenecek fazla mesai ücretlerinin hesaplanmasında kullanılan gösterge rakamı 160’tan 300’e çıkarılıyor. Ayrıca fazla çalışma limiti artırılarak, bu düzenlemeden yararlanabilecek personel sayısının oranı yüzde 20’den yüzde 40’a yükseltiliyor.
VERGİ DÜZENLEMELERİNDE DİKKAT ÇEKEN İSTİSNALAR
Teklif, Katma Değer Vergisi Kanunu’nda da önemli değişiklikler içeriyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne bağlı vakıfların taşınmaz satışları ile Milli Savunma, İçişleri ve MİT gibi kurumların güvenlik amaçlı araç alımları KDV’den muaf tutulacak.
Özel Tüketim Vergisi’nde yapılan değişiklikle, ithal edilen akaryakıt ve doğalgazda hesaplanan ÖTV, artık KDV matrahına dahil edilecek. Ayrıca motor hacmi ve elektrik desteğine göre belirlenen hibrit ve fosil yakıtlı araçlara yönelik ÖTV oranları yeniden düzenlenirken, yerli üretim koşuluyla bazı taşıt alımlarına muafiyet tanınacak.
SERBEST BÖLGELERDE VERGİ AVANTAJLARI GENİŞLİYOR
Serbest Bölgeler Kanunu’nda yapılan değişiklikle, bölgede üretim yapan mükelleflerin, ürünlerini diğer serbest bölgelere satışından elde ettikleri kazançlar da kurumlar vergisinden istisna tutulacak. Bu hüküm, 1 Ocak 2026’dan itibaren geçerli olacak.
YATIRIM TEŞVİKLERİNDE YENİ DÖNEM
Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında yatırım teşvik sisteminde de önemli değişikliklere gidiliyor. Teşvik kapsamında indirimli vergi uygulaması en fazla 10 yıl boyunca ve yüzde 60 oranında sınırlandırılacak. Cumhurbaşkanı, yatırımın yapıldığı bölge, sektör ve teknoloji düzeyine göre katkı oranlarını belirlemeye ve sınırlamaya yetkili olacak.
AR-GE VE TASARIM PERSONELİNE VERGİ MUAFİYETLERİ
AR-GE, tasarım ve destek personeline yönelik gelir vergisi istisnası, brüt asgari ücretin 40 katına kadar olan ücretler için geçerli olacak. Eğitim düzeyine göre yüzde 80 ila yüzde 95 arasında değişen oranlarda vergi muafiyeti uygulanacak. Aynı istisna damga vergisi açısından da geçerli olacak. Araştırma altyapılarında çalışan personel için de benzer düzenlemeler getiriliyor.
YENİ İHDAS EDİLEN MADDELERLE KAPSAM GENİŞLETİLDİ
Komisyondaki görüşmeler sırasında kabul edilen önergelerle teklife üç yeni madde daha eklendi. Milli güvenlik kurumlarının araç alımları KDV’den istisna tutuldu; Türkiye Uzay Ajansı’nın faaliyetleri için Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na ödeme yapılabilmesinin önü açıldı; LPG piyasasında dağıtıcıların toptan satış sınırlamaları ihlaline yönelik yaptırımlar güçlendirildi.
